INSOSTPACK: etorkizuna elikatzen duten hondakinak

INSOSTPACK CDTIk diruz lagundutako eta Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioak babestutako I+Gko proiektu anbiziotsua da, elikagaigintzarako ekonomia zirkularraren eredu aitzindari bat ikertzen baitu. Bere proposamena berritzailea bezain jasangarria da: elikagai-hondakinak eta -soberakinak proteina, olio eta kitina bihurtzea, intsektuak edukiontzi adimendunetan automatikoki haziz.

Ikuspegi iraultzaile horri esker, hondakinak sortzen dituzten enpresek —hala nola supermerkatuek, jantoki kolektiboek edo elikagai-eraldatzaileek— elikagai-produktu berri edo ontzi konpostagarri bihurtu ahal izango dituzte hondakinak, alferrik galtzea murriztuz eta balio-zirkulua itxiz.

Elikagaien egungo ekoizpen-ereduak logika lineal bati jarraitzen dio nagusiki: erabiltzea eta baztertzea. INSOSTPACKekin, sektorearen erronka handienetako bati erantzuna ematen dion alternatiba bat ikertzen da: gaur egun alferrik galtzen denari balioa ematea. Ia edozein hondakin organikoz elikatzeko gai den soldadu-euli beltzaren potentzialari eta hazkuntza-sistema adimendun eta automatizatu bati esker, INSOSTPACKek balio erantsi handiko azpiproduktuak elikagai-ziklora itzultzea ahalbidetuko du, hala nola:

• Proteina jasangarria, gizakien eta animalien elikadurarako.
• Intsektu-olioa, bioplastikoetarako osagai edo lehengai gisa.
• Kitina, plastic-free ontzi biodegradagarriak eta konpostagarriak sortzeko biopolimero moldakorra.

INSOSTPACK proiektuaren helburua da elikagai-hondakinen eta -soberakinen bidez intsektuak modu automatizatuan hazteko soluzio teknologiko berritzaile bat garatzea, ingurune ez-espezializatuetara egokitutako edukiontzi adimendun baten bidez. Hazkuntza-baldintzek eta dietak larben hazkundean eta lortutako bioproduktuen, hau da, proteinaren, olioaren eta kitinaren kalitatean nola eragiten duten ikertuko da. Aldi berean, aurrera egingo da energia gutxi kontsumituz konposatu horiek ateratzea ahalbidetuko duten zatikapen-teknika jasangarrietan. Gainera, ontzi biodegradagarrietan eta konpostagarrietan nola aplikatu aztertuko da, bai eta elikagaien eta pentsuen formulazioan ere, halako moldez non elikadura-ekoizpenaren egungo ereduaren alternatiba erreala eta zirkularra sustatuko den.

INSOSTPACK sei ikerketa-fasetan egituratzen da, edukiontzi automatizatuaren diseinutik hasi eta laborategi-ingurunean baliozkotzeraino. EROSKIk gidatutako lankidetza-proiektua da, PROMIC, INSECTIUS, KAAM, BZERO eta AUSOLAN enpresa berritzaileekin batera, eta TECNALIA eta AIMPLAS zentroen laguntza zientifikoarekin.

INSOSTPACK proiektuak eragin handia eta eraldatzailea izatea espero da, bai ingurumenean, bai ekonomian, gizartean eta teknologian. Elikadura-hondakinak intsektuen hazkuntza automatizatuaren bidez balorizatzeko irtenbide berritzaile bat garatzean, nabarmen lagunduko da jatorrian, hau da, soberakin horiek sortzen dituzten supermerkatuetan eta jantokietan alferrik galtzen den elikagai-kopurua murrizten. Horrek elikadura-sistemaren eraginkortasuna hobetzea eta garraiatu eta kudeatu behar diren hondakinen bolumena murriztea dakar, bai eta karbono-aztarna txikiagoa izatea ere. Gainera, proiektuak balio erantsi handiko osagai eta material berriak lortzea ahalbidetuko du, gaur egun aprobetxatzen ez diren azpiproduktuetatik, hala nola intsektuetatik ateratako proteina, olio eta kitinatik abiatuta. Konposatu horiek elikagaigintzara itzuli ahal izango dira, bai elikadurarako, bai ontzi iraunkorragoak fabrikatzeko osagai gisa. Ekoizpen-bide berri horrek baliabide tradizionalekiko eta fosilekiko mendekotasun txikiagoa sustatzen du, elikadura-kate osoaren iraunkortasuna hobetzen duten alternatiba biodegradagarriei eta konpostagarriei bidea irekiz.

Teknologiaren ikuspegitik, INSOSTPACKek hazkuntza- eta prozesatze-sistema adimendunen garapena sustatuko du, energia-kontsumo txikiarekin eta adimen artifizialak lagunduta, eta horrek aurrerapen nabarmena ekarriko du sektorearen automatizazioan eta iraunkortasunean. Sozialki, proiektuak hazten ari diren sektore berdeetan enplegua sortzea bultzatuko du, tokiko ekonomia zirkularra indartuz eta garapen-eredu erresilienteagoa eta arduratsuagoa bultzatuz. Horrek guztiak ikuspegi jasangarriagoa eta elikaduraren etorkizunarekin konprometituagoa sendotzen du.

INSOSTPACK bat dator EROSKIk iraunkortasunarekin dituen konpromisoekin, bereziki ekonomia zirkularra bultzatzearekin eta ontzi kutsatzaileen erabilera murriztearekin. Elikadura segurua eta kalitatezkoa lortzeko prozesatu eta ontziratze eraginkor eta jasangarrian oinarritzen den “Misiones CDTI” programaren 8. misioari egiten diogun ekarpenaren parte da.