ToNoWaste “elikagaiak alferrik ez galtzeko” pentsamolde berri baterantz

Elikagaiak alferrik galtzea arazo larria da: urtero 88 milioi tona inguru elikagai galtzen dira alferrik EBko hornidura-katean, ekoizpen primariotik hasi eta kontsumoraino, eta 143.000 milioi euroko kostua du horrek. Horri lotutako ingurumen-inpaktua ere izugarria da: munduko elikagaien murriztea edo alferrikako galtzea berotegi-efektuko gasen isurketa antropogeniko guztien % 8-10 da, eta urtean bilioi bat dolar inguruko kostua sortzen dute; gainera, nekazaritza-lurren % 30 alferrik galtzen da. Baliteke egoera are okerragoa izatea; izan ere, estatistiken arabera, gizakiak murrizten edo alferrik galtzen dituen elikagai guztien % 70 beharbada ez daude erregistratuta, ekoizpen primariotik datozelako edo pentsu gisa erabiltzen direlako. Aldi berean, arazo horren ebaluazioa konpondu gabe dago oraindik. Alde batetik, oso konplexua delako, ez baitago sarbide libreko daturik ez eta elikadura-sistema errealen ebaluazio zehatza egiteko metodologia estandarrik ere. Beste alde batetik, erakunde pribatuen konpromisoari eragiten diolako; izan ere, ezertan hasi baino lehen, ebaluatu egin behar dituzte elikagaiak alferrik galtzea prebenitzeko eta murrizteko irtenbideen errentagarritasuna eta jasangarritasuna.

ToNoWaste 48 hilabeteko proiektu bat da, zeinean 7 herrialdetako 21 erakunde elkarlanean ari baitira elikagai jasangarrien ekoizpenaren eta kontsumoaren erronka gainditzeko, eragile eta diziplina anitzeko ikuspegi batekin. Ikuspegi horrek kontuan hartzen ditu, agronomiaren, ekonomiaren, ingurumenaren eta negozio-ereduaren erronkez gain, gizarte- eta genero-desberdinkerien aurka ere borroka egitea ahalbidetuko duten zeharkako beste alderdi batzuk, hala nola psikologia, zuzenbidea eta gizarte-berrikuntza.

ToNoWaste merkatuko eragileei bidea erakutsiko die, zientzian eta ebidentzian oinarritutako ebaluazio-tresnak eta -datuak erabiliz, elikagai jasangarriagoen ekoizpen- eta kontsumo-ereduetarako bidean erabaki hobeak hartzeko. Proiektuaren lehenengo ikerketan, aztertzen da zein den erabakirik onena elikagai freskoen balio-katean elikagaiak alferrik galtzearen inguruan. Berrikuntza irekiko ekosistema bat da, bi helburu nagusitarako diseinatua: batetik, ordura arteko aurkikuntzez baliatuz, sustatzaile sozialak, teknikoak/ingurumenekoak, ekonomikoak, politikoak/legezkoak, etikoak eta demografikoak identifikatzeko. Bestetik, abian diren I+G ekintzekin lankidetzan arituz soluzio integralak proposatzeko.

Castellóko Jaume I Unibertsitateak koordinatzen ditu ToNoWaste proiektuan parte hartzen duten 7 herrialdetako 21 erakundeak. 

Jarraitu proiektuaren komunikabide sozialen kanalei: Twitter eta LinkedIn